DEMOKRATİK KAMPUCHEA
ANAYASASI


(3. Milli Kongre tarafından 14 Aralık 1975’te kabul edildi. 5 Ocak 1976’da
yürürlüğe girdi.)
Kampuchea İşçilerinin, Köylülerinin ve Diğer Emekçilerinin, Devrimci Ordu
Savaşçı ve Kadrolarının Temel ve Kutsal Emelleri
Milli ve Halk Kurtuluş Savaşının en ağır yükünü omuzlarında taşıyan,
canıyla, malıyla ve duygularıyla cephe için en büyük fedakarlıkları yapmaktan
bir an bile geri durmayan ve çocuklarını, kocalarını, onbinlerle yüzbinlerle
savaş alanlarına çarpışmaya gönderen, bütün Kampuchea milletinin yüzde 95’inden
fazlasını oluşturan işçilerin, yoksul ve orta halli köylülerin, köy ve
şehirlerdeki diğer emekçi tabakaların tayin edici nitelikte üstün bir rol
oynadıklarını,
Milli ve Halk Kurtuluş Savaşının ateşi içinde, gece gündüz, kuraklık mevsimi, yağmur mevsimi demeden, yeterli ilaç, giyecek ve cephaneden yoksun olarak, her türlü zorluğa ve yoksulluğa göğüs gererek, yiğitçe çarpışan Kampuchea Devrimci Ordusunun üç kesiminin sonsuz fedakarlıklara seve seve katlandığını,
Bütün Kampuchea halkının ve bütün Kampuchea Devrimci Ordusunun emelinin, toprak bütünlüğüne sahip, bağımsız, birleşmiş, barışçı, tarafsız, bloksuz, egemen bir Kampuchea; mutluluğun, eşitliğin, adaletin ve gerçek demokrasinin hüküm sürdüğü, zengin ve yoksulun, ezen ve ezilen sınıfların olmadığı bir toplum; bütün halkın uyum ve geniş bir milli birlik içinde yaşadığı;üretime katılmak, ülkeyi elbirliğiyle kurmak ve savunmak için birleştiği bir toplum olduğunu, 25, 26, 27 Nisan 1975 günlerinde toplanan Olağanüstü Milli Kongre kararında, bütün halkın ve bütün Kampuchea Devrimci Ordusu’nun, yukarıda belirtilen emellerin benimsenip, bunlara bağlı kalınacağını açıkladığını göz önünde tutan Kampuchea Anayasası şunları öngörür:
Milli ve Halk Kurtuluş Savaşının ateşi içinde, gece gündüz, kuraklık mevsimi, yağmur mevsimi demeden, yeterli ilaç, giyecek ve cephaneden yoksun olarak, her türlü zorluğa ve yoksulluğa göğüs gererek, yiğitçe çarpışan Kampuchea Devrimci Ordusunun üç kesiminin sonsuz fedakarlıklara seve seve katlandığını,
Bütün Kampuchea halkının ve bütün Kampuchea Devrimci Ordusunun emelinin, toprak bütünlüğüne sahip, bağımsız, birleşmiş, barışçı, tarafsız, bloksuz, egemen bir Kampuchea; mutluluğun, eşitliğin, adaletin ve gerçek demokrasinin hüküm sürdüğü, zengin ve yoksulun, ezen ve ezilen sınıfların olmadığı bir toplum; bütün halkın uyum ve geniş bir milli birlik içinde yaşadığı;üretime katılmak, ülkeyi elbirliğiyle kurmak ve savunmak için birleştiği bir toplum olduğunu, 25, 26, 27 Nisan 1975 günlerinde toplanan Olağanüstü Milli Kongre kararında, bütün halkın ve bütün Kampuchea Devrimci Ordusu’nun, yukarıda belirtilen emellerin benimsenip, bunlara bağlı kalınacağını açıkladığını göz önünde tutan Kampuchea Anayasası şunları öngörür:
I. BÖLÜM
DEVLET DÜZENİ
DEVLET DÜZENİ
Madde 1: Kampuchea devleti, toprak bütünlüğüne sahip, bağımsız, birleşmiş,
barışçı, tarafsız, bloksuz, egemen, demokratik bir devlettir.
Kampuchea devleti, Kampuchea’nın işçi, köylü ve diğer emekçilerinin devletidir.
Kampuchea devletinin resmi adı “DEMOKRATİK KAMPUCHEA”dır.
Kampuchea devleti, Kampuchea’nın işçi, köylü ve diğer emekçilerinin devletidir.
Kampuchea devletinin resmi adı “DEMOKRATİK KAMPUCHEA”dır.
II BÖLÜM
EKONOMİK DÜZEN
EKONOMİK DÜZEN
Madde 2 Bütün önemli üretim araçları, halk devletinin kolektif mülkiyetinde
ve halk topluluğunun kollektif mülkiyetindedir.
Günlük kullanım malları ise tek tek kişilerin özel mülkiyetinde kalmaya devam eder.
Günlük kullanım malları ise tek tek kişilerin özel mülkiyetinde kalmaya devam eder.
III.BÖLÜM
KÜLTÜR
KÜLTÜR
Madde 3. Demokratik Kampuchea kültürü, günden güne müreffeh bir Kampuchea
inşa etme ve onu savunma görevlerine hizmet eden, milli, halkçı, ilerici ve saf
bir kültür niteliği taşır.
Bu yeni kültür, Kampuchea’da hakim sınıfların, sömürgeciliğin ve emperyalizmin yoz ve gerici kültürüne karşı kararlılıkla mücadele eder.
Bu yeni kültür, Kampuchea’da hakim sınıfların, sömürgeciliğin ve emperyalizmin yoz ve gerici kültürüne karşı kararlılıkla mücadele eder.
IV. BÖLÜM
Madde 4. Demokratik Kampuchea, kollektif yönetim ve kollektif çalışma ilkesini
uygular.
V. BÖLÜM
YASAMA YETKİSİ
YASAMA YETKİSİ
Madde 5. Yasama yetkisi, işçilerin, köylülerin ve diğer emekçilerin
temsilcilerinin Meclisine aittir.
Bu Meclisin resmi adı “Kampuchea Halk Temsilciler Meclisi”dir.
Kampuchea Halk Temsilciler Meclisi , işçileri, köylüleri, diğer emekçileri ve Kampuchea Devrimci Ordusunu temsil eden toplam 250 üyeden oluşur. Bu üyelerin dağılımı şöyledir.
Köylü temsilcileri……………………………………150
İşçi ve diğer emekçilerin temsilcileri……………………50
Devrimci Ordu Temsilcileri…………………………… 50
Bu Meclisin resmi adı “Kampuchea Halk Temsilciler Meclisi”dir.
Kampuchea Halk Temsilciler Meclisi , işçileri, köylüleri, diğer emekçileri ve Kampuchea Devrimci Ordusunu temsil eden toplam 250 üyeden oluşur. Bu üyelerin dağılımı şöyledir.
Köylü temsilcileri……………………………………150
İşçi ve diğer emekçilerin temsilcileri……………………50
Devrimci Ordu Temsilcileri…………………………… 50
Madde 6. Kampuchea Halk Temsilcileri Meclisi üyeleri halk tarafından genel
seçimle, doğrudan ve gizli oyla, beş yılda bir seçilirler.
Madde 7. Halk Temsilcileri Meclisi yasaları yapar. Demokratik Kampuchea’nın iç
ve dış siyasetlerini belirler.
VI. BÖLÜM
YÜRÜTME ORGANI
YÜRÜTME ORGANI
Madde 8. Hükümet, Kampuchea Halk Temsilciler Meclisi’nin koyduğu yasaları ve
belirlediği bütün siyasetleri uygulamakla yükümlü bir organdır.
Hükümet Kampuchea Halk Temsilciler Meclisi tarafından atanır. Yurt içindeki ve dışındakibütün faaliyetlerinden ötürü sadece ona karşı sorumludur.
Hükümet Kampuchea Halk Temsilciler Meclisi tarafından atanır. Yurt içindeki ve dışındakibütün faaliyetlerinden ötürü sadece ona karşı sorumludur.
VII. BÖLÜM
YARGI ORGANI
YARGI ORGANI
Madde 9. Adalet, halk tarafından gerçekleştirilir. Halk Mahkemeleri, halkın
adaletini temsil eder ve korurlar.Halkın demokratik özgürlüklerini savunur ve
halk devletine yönelen ya da halk devletinin yasalarını çiğneyen her eylemi
cezalandırırlar.
Her düzeydeki mahkemeler, Halk Temsilciler Meclisi tarafından seçilir ve atanırlar.
Her düzeydeki mahkemeler, Halk Temsilciler Meclisi tarafından seçilir ve atanırlar.
Madde 10. Halk devletinin yasalarını çiğneyen hareketler şunlardır:
Halk devletini tehlikeye düşüren düşmanca ve yıkıcı sistemli eylemler: Bunlar en ağır şekilde cezalandırılır.
Yukarıda belirtilenler dışında kalan eylemler:
Bunlar, devlet ya da halk örgütleri bünyesinde yeniden eğitim yöntemiyle ele alınır.
Halk devletini tehlikeye düşüren düşmanca ve yıkıcı sistemli eylemler: Bunlar en ağır şekilde cezalandırılır.
Yukarıda belirtilenler dışında kalan eylemler:
Bunlar, devlet ya da halk örgütleri bünyesinde yeniden eğitim yöntemiyle ele alınır.
VIII. BÖLÜM
DEVLET BAŞKANLIK DİVANI
DEVLET BAŞKANLIK DİVANI
Madde 11. Demokratik Kampuchea Devlet Başkanlık Divanı, beş yılda bir,
Kampuchea Halk Temsilciler Meclisi tarafından seçilir ve atanır.
Devlet Başkanlık Divanının görevi, Demokratik Kampuchea Devletini, Demokratik Kampuchea Anayasası çerçevesinde ve Kampuchea Halk Temsilciler Meclisi’nin koyduğu yasalar ve belirlediği siyasetlere uygun olarak ülke içinde ve dışında temsil etmektir.
Devlet Başkanlık Divanı şu kişilerden oluşur:
Başkan
Başkan Birinci Yardımcısı
Başkan İkinci Yardımcısı
Devlet Başkanlık Divanının görevi, Demokratik Kampuchea Devletini, Demokratik Kampuchea Anayasası çerçevesinde ve Kampuchea Halk Temsilciler Meclisi’nin koyduğu yasalar ve belirlediği siyasetlere uygun olarak ülke içinde ve dışında temsil etmektir.
Devlet Başkanlık Divanı şu kişilerden oluşur:
Başkan
Başkan Birinci Yardımcısı
Başkan İkinci Yardımcısı
IX. BÖLÜM
HER KAMPUCHEA VATANDAŞININ HAK VE ÖDEVLERİ
HER KAMPUCHEA VATANDAŞININ HAK VE ÖDEVLERİ
Madde 12. Her Kampuchea vatandaşı, sürekli geliştirilecek maddi ve kültürel
hayat şartlarında tam olarak yararlanma hakkına sahiptir. Her Kampuchea
vatandaşının geçimi güvence altına alınmıştır.
Her işçi fabrikanın efendisidir.
Her köylü çeltik tarlalarının ve toprakların efendisidir.
Bütün diğer emekçiler de çalışma hakkına sahiptir.
Demokratik Kampuchea’da işsizlik aslaolamaz.
Her işçi fabrikanın efendisidir.
Her köylü çeltik tarlalarının ve toprakların efendisidir.
Bütün diğer emekçiler de çalışma hakkına sahiptir.
Demokratik Kampuchea’da işsizlik aslaolamaz.
Madde 13. Geniş bir milli birlik içinde bulunan ve eşitliğin, adaletin,
demokrasinin, uyumun, mutluluğun hüküm sürdüğü bir toplumda hep birlikte ülkeyi
savunmak ve inşa etmek için bütün Kampuchea vatandaşları eşit olmalıdır.
Kadın ve erkek her alanda eşittir.
Birden fazla kadınla ve birden fazla erkekle evlenmek yasaktır.
Kadın ve erkek her alanda eşittir.
Birden fazla kadınla ve birden fazla erkekle evlenmek yasaktır.
Madde 14. Her Kampuchea vatandaşı, yetenekleri ve imkanları ölçüsünde ülke
savunmasına ve inşasına katılmakla yükümlüdür.
X BÖLÜM
BAŞKENT
BAŞKENT
Madde 15. Demokratik Kampuchea’nın başkenti PHNOM PENH’tir.
XI BÖLÜM
MİLLİ BAYRAK
MİLLİ BAYRAK
Madde 16.
Kampuchea’nın Milli Bayrağının biçim ve anlamı şöyledir: Zemini
kırmızıdır. Ortasında sarı renkte üç kuleli bir anıt figürü vardır. Kırmızı zemin, devrimci hareketi, Kampuchea halkının Milli Kurtuluş, milli
savunma ve inşa uğruna verdiği kararlı ve kahramanca mücadeleyi simgeler.
Sarı renkli anıt da, milli geleneği ve her gün daha şanlı bir ülke inşa eden, onu savunan Kampuchea halkını simgeler.
Sarı renkli anıt da, milli geleneği ve her gün daha şanlı bir ülke inşa eden, onu savunan Kampuchea halkını simgeler.
XII. BÖLÜM
MİLLİ ARMA
MİLLİ ARMA
Madde 17. Milli arma üzerinde, modern tarımı simgeleyen bentler ve sulama
kanalları, sanayinin simgesi bir fabrika ve bunları çevreleyen iki çentik
filizi, aşağısında da “Demokratik Kampuchea” yazısı bulunmaktadır.
XIII. BÖLÜM
MİLLİ MARŞ
MİLLİ MARŞ
Madde 18. Demokratik Kampuchea’nın milli marşı “Şanlı 17 Nisan”dır.
XIV BÖLÜM
KAMPUCHEA DEVRİMCİ ORDUSU
KAMPUCHEA DEVRİMCİ ORDUSU
Madde 19. Düzenli kesim, yerel kesim ve gerilla kesimi olmak üzere,üç kesimden
oluşan Kampuchea Devrimci Ordusu, halk ordusudur. Bu ordudaki kadın ve erkek
savaşçılar ve kadrolar işçilerin, köylülerin ve emekçilerin oğulları ve
kızlarıdır. Kampuchea Devrimci Ordusu, Kampuchea halk iktidarını korur; toprak
bütünlüğüne sahip, bağımsız, birleşmiş,barışçı, tarafsız, bloksuz, egemen ve
demokratik Kampuchea’yı savunur. Aynı zamanda, her gün daha şanlı bir ülke inşa
etme ve halkın günden güne iyileşen hayat düzeyini durmadan yükseltme
mücadelesine katılır.
XIV. BÖLÜM
İNANÇ VE DİN
İNANÇ VE DİN
Madde 20. İnanç sahibi olmak ve bir dine inanmak her Kampuchea vatandaşının
hakkı olduğu gibi inanç sahibi olmamak ve dinsiz olmak da onun hakkıdır.
Demokratik Kampuchea’ya ve halka zarar veren her türlü gerici din kesinlikle yasaklanmıştır.
Demokratik Kampuchea’ya ve halka zarar veren her türlü gerici din kesinlikle yasaklanmıştır.
XV. BÖLÜM
DIŞ SİYASET
DIŞ SİYASET
Madde 21. Demokratik Kampuchea, bütün sınır komşusu ülkelerle, yakın ya da
uzak bütün dünya ülkeleriyle, egemenliğe ve toprak bütünlüğüne karşılıklı saygı
temelinde sıkı dostluk ilişkileri kurma arzusuyla doludur ve bunu
gerçekleştirmeye kesinlikle kararlıdır.
Demokratik Kampuchea, bağımsızlık, barış, tarafsızlık, bloksuzluk siyzsetine sıkı sıkıya bağlıdır. Hiçbir şart altında yabancı bir ülkenin, toprakları üzerinde askeri üsler kurmasına izin vermez; iç işlerine yapılacak her türlü dış müdahaleye kararlılıkla karşı çıkar; ister askeri, siyasal, kültürel, ekonomik ve sosyal, diplomatik olsun, ister sözde insancıl bir biçime bürünsün, dıştan gelecek her türlü yıkıcı ve saldırgan eylemlere karşı mücadele eder.
Demokratik Kampuchea başka ülkelerin iç işlerine hiçbir şekilde karışmaz. “Her ülke kendinin efendisidir, kendi işlerini dış müdahale olmaksızın kendisi tayin eder ve kendisi düzenler” şeklindeki ilkeye titizlikle uyar.
Demokratik Kampuchea, bloksuz ülkelerin oluşturduğu büyük ailenin içinde kararlılıkla yer alır.
Demokratik Kampuchea; Asya, Afrika ve Latin Amerika’daki Üçüncü Dünya halklarıyla ve dünyanın barışa ve adalete tutkun bütün halklarıyla dayanışmasını geliştirmek için; emperyalizme, sömürgeciliğe, yeni-sömürgeciliğe karşı verilen mücadelede karşılıklı aktif yardım ve desteğin gerçekleştirilmesi için; dünyada gerçek bağımsızlığın, barışın, dostluğun, demokrasinin, adaletin ve ilerlemenin egemen olması için elinden gelen her şeyi yapar.
Demokratik Kampuchea, bağımsızlık, barış, tarafsızlık, bloksuzluk siyzsetine sıkı sıkıya bağlıdır. Hiçbir şart altında yabancı bir ülkenin, toprakları üzerinde askeri üsler kurmasına izin vermez; iç işlerine yapılacak her türlü dış müdahaleye kararlılıkla karşı çıkar; ister askeri, siyasal, kültürel, ekonomik ve sosyal, diplomatik olsun, ister sözde insancıl bir biçime bürünsün, dıştan gelecek her türlü yıkıcı ve saldırgan eylemlere karşı mücadele eder.
Demokratik Kampuchea başka ülkelerin iç işlerine hiçbir şekilde karışmaz. “Her ülke kendinin efendisidir, kendi işlerini dış müdahale olmaksızın kendisi tayin eder ve kendisi düzenler” şeklindeki ilkeye titizlikle uyar.
Demokratik Kampuchea, bloksuz ülkelerin oluşturduğu büyük ailenin içinde kararlılıkla yer alır.
Demokratik Kampuchea; Asya, Afrika ve Latin Amerika’daki Üçüncü Dünya halklarıyla ve dünyanın barışa ve adalete tutkun bütün halklarıyla dayanışmasını geliştirmek için; emperyalizme, sömürgeciliğe, yeni-sömürgeciliğe karşı verilen mücadelede karşılıklı aktif yardım ve desteğin gerçekleştirilmesi için; dünyada gerçek bağımsızlığın, barışın, dostluğun, demokrasinin, adaletin ve ilerlemenin egemen olması için elinden gelen her şeyi yapar.
***
Demokratik Kampuchea Ulusal Marşı :
Şanlı 17 Nisan
L’hymne national du Kampuchea Démocratique,
« Le glorieux 17 avril »
Sang écarlate
Qui couvre les villes et les plaines,
Du Kampuchea, notre Patrie,
Sang sublime des ouvriers et des paysans,
Sang sublime des hommes et des femmes,
Combattants de la Révolution,
Sang devenu haine implacable,
Et lutte résolue,
Tu nous as libérés de l’esclavage,
Au jour glorieux du 17 avril,
Sous le drapeau de la Révolution,
Vive, vive le glorieux 17 avril !
Victoire glorieuse et plus grande encore,
Que celle de l’époque d’Angkor.
Nous sommes unis pour édifier
Un nouveau Kampuchéa et une nouvelle société, splendide et démocratique
Avec l’égalité et la justice
Appliquant fermement la ligne de l’indépendance, de la souveraineté et de l’autosuffisance.
Défendons résolument
Notre patrie, notre sol sacré
Et notre glorieuse Révolution.
Vive, vive, vive
Le nouveau Kampuchéa démocratique et prospère !
Brandissons bien haut avec détermination
Le drapeau rouge de la Révolution !
Bâtissons notre patrie !
Faisons-la avancer à grands bonds
Pour qu’elle soit plus glorieuse et plus merveilleuse que jamais.
Qui couvre les villes et les plaines,
Du Kampuchea, notre Patrie,
Sang sublime des ouvriers et des paysans,
Sang sublime des hommes et des femmes,
Combattants de la Révolution,
Sang devenu haine implacable,
Et lutte résolue,
Tu nous as libérés de l’esclavage,
Au jour glorieux du 17 avril,
Sous le drapeau de la Révolution,
Vive, vive le glorieux 17 avril !
Victoire glorieuse et plus grande encore,
Que celle de l’époque d’Angkor.
Nous sommes unis pour édifier
Un nouveau Kampuchéa et une nouvelle société, splendide et démocratique
Avec l’égalité et la justice
Appliquant fermement la ligne de l’indépendance, de la souveraineté et de l’autosuffisance.
Défendons résolument
Notre patrie, notre sol sacré
Et notre glorieuse Révolution.
Vive, vive, vive
Le nouveau Kampuchéa démocratique et prospère !
Brandissons bien haut avec détermination
Le drapeau rouge de la Révolution !
Bâtissons notre patrie !
Faisons-la avancer à grands bonds
Pour qu’elle soit plus glorieuse et plus merveilleuse que jamais.
***
ÇİN HALK CUMHURİYETİ ANAYASASI
(Çin Halk
Cumhuriyeti Dördüncü Milli Halk Meclisinin Birinci Oturumunda, 17 Ocak 1975
tarihinde kabul edilmiştir.)

İÇİNDEKİLER
GEREKÇE
BİRİNCİ BÖLÜM:
Genel İlkeler
İKİNCİ BÖLÜM: Devletin Yapısı
I. Kısım Milli Halk Meclisi
II. Kısım Devlet Konseyi
III. Kısım Çeşitli Düzeylerdeki Mahalli Halk Meclisleri ve Mahalli
Devrimci Komiteler
IV. Kısım
Milli
Özerk Bölgelerin Kendi Kendini Yönetim Organları
V. Kısım Yargı Organları ve Savcılık Organları
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: Yurttaşların Temel Hak ve Görevleri
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM:
Milli Bayrak-Milli Amblem ve Başkent
GEREKÇE
Çin Halk
Cumhuriyeti’nin kurulması, yeni-demokratik devrimin büyük zaferini ve yeni bir
tarihi dönemin, sosyalist devrim ve proletarya diktatörlüğü döneminin
başlangıcını belirledi. Bu zafer, ancak Çin halkının yüz yılı aşkın kahramanca
mücadelesinden sonra ve nihayet, Çin Komünist Partisi önderliğinde,
emperyalizmin,feodalizmin ve bürokrat kapitalizmin gerici hakimiyetini bir
devrimci halk savaşıyla alaşağı etmesinden sonra kazanılmıştı.
Çin Komünist
Partisi önderliğinde zafer dolu ilerleyişine devam eden bütün milliyetlerden
halkımız, son yirmi küsur yıl içinde, hem sosyalist devrim ve sosyalist inşada
hemde Büyük Proleter Devriminde büyük zaferler kazandı, proletarya
diktatörlüğünü sağlamlaştırdı ve güçlendirdi. Sosyalist toplum oldukça uzun bir
tarihi dönemi kapsar. Bu tarihi dönem boyunca sınıflar, sınıf çelişmeleri ve
sınıf mücadelesi vardır, sosyalist yolla kapitalist yol arasında mücadele
vardır, kapitalizme geri dönüş tehlikesi vardır ve emperyalizmin ve sosyal
emperyalizmin saldırı ve yıkıcılık tehdidi vardır. Bu çelişmeler ancak
proletarya diktatörlüğü altında devrimin devam ettirilmesi teorisine ve bu
teorinin rehberliğindeki pratiğe dayanılarak çözülebilir.
Yüce
anayurdumuzun daima Marksizm-Leninizm-Mao
Tsé-toung Düşüncesinin gösterdiği yolda ilerlemesi için, sosyalizm tarihi
döneminin tümü boyunca Çin Komünist Partisinin temel çizgisine ve siyasetlerine
sıkıca bağlı kalmalı ve proletarya diktatörlüğü altında devrimi devam ettirmede
sebat etmeliyiz.
Bütün
milliyetlerden halkın, işçi sınıfı önderliğindeki ve işçilerle köylülerin
ittifakına dayanan büyük birliğini pekiştirmeli ve devrimci birleşik cepheyi
geliştirmeliyiz. Halk içindeki çelişmeleri, düşmanla bizim aramızdaki
çelişmelerden doğru bir şekilde ayırt etmeli ve doğru bir şekilde ele
almalıyız. Üç büyük devrimci hareketi, yani sınıf mücadelesi, üretim mücadelesi
ve bilimsel araştırma hareketlerini sürdürmeliyiz; sosyalizmi, bağımsız olarak
ve insiyatifi kendi elimizde tutarak, kendi gücümüze güvenerek, çetin bir
şekilde mücadele ederek, çalışkanlık ve tutumlulukla ve var gücümüzle ileri
hedeflere yönelerek, daha büyük, daha hızlı, daha iyi ve daha ekonomik sonuçlar
elde ederek inşa etmeliyiz. Savaşa ve doğal afetlere karşı hazırlıklı olmalı,
halk için her şeyi yapmalıyız.
Uluslar arası
meselelerde proleter enternasyonalizmini yüksekte tutmalıyız. Çin asla bir
süper devlet olmayacaktır. Sosyalist ülkelerle ve bütün ezilen halklar ve
ezilen milletlerle olan birliğimizi güçlendirmeli, karşılıklı olarak
birbirimizi desteklemeliyiz. Bağımsızlık ve toprak bütünlüğüne karşılıklı
saygı, karşılıklı saldırmazlık, birbirinin içişlerine karışmama, eşitlik ve
karşılıklı yarar ve barış içinde bir arada yaşama Beş İlkesi temelinde, farklı
sosyal sistemlere sahip ülkelerle barış içinde bir arada yaşamak için çaba sarf
etmeli, emperyalist ve sosyal-emperyalist saldırı ve savaş siyasetlerine ve
süper devletlerin hegemonyacılığına karşı çıkmalıyız.
Çin halkı, Çin
Komünist Partisi önderliğinde içerdeki ve dışarıdaki düşmanları yeneceğine ve
insanlığa daha büyük bir katkıda bulunmak üzere bütün zorlukları alt ederek
Çin’i güçlü bir sosyalist proletarya diktatörlüğü devleti haline getireceğine
kesinlikle inanmaktadır.
Bütün
milliyetlerden halkımız, daha da büyük zaferler kazanmak için birleşin!
BİRİNCİ BÖLÜM
GENEL İLKELER
Madde
1 : Çin Halk Cumhuriyeti, işçi sınıfı
önderliğinde ve işçi köylü ittifakına dayanan bir sosyalist proletarya
diktatörlüğü devletidir.
Madde
2 : Çin Komünist Partisi, bütün Çin halkının
önder çekirdeğidir. İşçi sınıfı, devlete, öncüsü Çin Komünist Partisi
vasıtasıyla önderlik eder.
Marksizm-Leninizm-Mao Tsé-toung Düşüncesi,
milletimizin düşüncesine yol gösteren teorik temeldir.
Madde 3 : Çin Halk Cumhuriyeti’nde bütün iktidar halka
aittir. Halkın iktidarı kullanma aracı olan organlar, çoğunluğunu işçi, köylü
ve asker temsilcilerin oluşturduğu her düzeydeki halk meclisleridir.
Her düzeydeki
halk meclisleri temsilcileri, demokratik danışma yoluyla seçilirler. Seçmen
birimleri ve seçmenler, seçtikleri temsilcileri denetlemek ve kanun hükümlerine
uygun olarak her an yerlerine bir başkasını atamak gücüne sahiptirler.
Madde 4 : Çin Halk Cumhuriyeti, birleşik bir çok uluslu
devlettir. Bölgesel milli özerkliğin uygulandığı bölgeler Çin Halk
Cumhuriyeti’nin ayrılmaz parçalarıdır.
Bütün milliyetler
eşittir. Büyük milliyet şovenizmine ve mahalli milliyet şovenizmine karşı
çıkılmalıdır.
Bütün milliyetler
kendi konuşma ve yazı dillerini kullanma hürriyetine sahiptirler.
Madde 5 : Çin Halk Cumhuriyeti’nde, bugünkü aşamada
esas olarak iki çeşit üretim araçları mülkiyeti vardır: Bütün halkın üretim araçları
mülkiyeti ve emekçi halkın kolektif sosyalist mülkiyeti.
Devlet, kanunla
düzenlenen sınırlar içinde ve şehir ve kasabalarda mahalle örgütlerinin veya köy halk
komünlerindeki üretim ekiplerinin birleşik düzenlenmesi altında, tarım dışı
sektörlerdeki bireysel üreticilerin başkalarının emeğini sömürmeksizin kendi
başlarına çalışmalarına izin verebilir. Ayna zamanda, kendi başlarına çalışan
bu emekçilere, adım adım sosyalist kolektifleşme yolu gösterilmelidir.
Madde 6 : Devlet sektörü, milli ekonominin yönetici
gücüdür.
Bütün madenler,
sular, ormanlar, işlenmemiş topraklar ve devlete ait olan diğer kaynaklar,
bütün halkın malıdır.
Devlet, kanunla
düzenlenen şartlar altında, diğer üretim araçlarına olduğu gibi şehir ve
köylerdeki araziye de bedeli karşılığında el koyabilir, kullanmak için
devralabilir veya millileştirebilir.
Madde 7 :
Köy halk komünü, hükümet yönetimiyle iktisadi yönetimi birleştiren bir
örgüttür.
Bugünkü aşamada,
köy halk komünlerindeki kollektif mülkiyet iktisadi sistemi, genel olarak,
tabanını üretim ekibinin oluşturduğu üç kademeli bir mülkiyet biçimindedir:
Komünün üretim tugayının ve üretim ekibinin mülkiyeti. Temel muhasebe birimi,
üretim ekibidir.
Halk komününün
kolektif ekonomisinin mutlak hakimiyeti ve gelişmesi teminat altına alınmak
şartıyla, halk komünü üyeleri kendi kişisel ihtiyaçlarını karşılamak üzere küçük toprak parçalarını işleyebilir, sınırlı
olarak aile yan-üretiminde bulunabilir ve meralarda az sayıda hayvan
besleyebilirler.
Madde 8 :
Sosyalist kamu mülkiyetine dokunulamaz. Devlet, sosyalist ekonominin
sağlamlaştırılmasını gelişmesini teminat altına alacak ve kimsenin sosyalist
ekonomiye kamu yararına zarar vermesine hiçbir şekilde izin vermeyecektir
Madde 9 :
Devlet şu sosyalist ilkeyi uygular: “Çalışmayana ekmek yok” ve “Herkesten yeteneğine göre, herkese emeğine
göre.”
Devlet,
yurttaşların çalışmaları karşılığında elde ettikleri gelir, tasarruf, ev ve
diğer geçim vasıtaları üzerindeki mülkiyet haklarını korur.
Madde 10 :
Devlet, devrimi sıkıca kavramak, üretimi ve diğer çalışmaları
ilerletmek ve savaşa karşı hazırlıklı olmak ilkesini uygular; tarımı temel, sanayiyi yönetici unsur kabul
ederek ve hem merkezi, hem de mahalli organların inisiyatifini tam olarak
harekete geçirerek sosyalist ekonominin planlı ve dengeli gelişmesini
ilerletir; sosyal üretimin sürekli artması temelinde halkın maddi ve kültürel
hayatını adım adım iyileştirir ve ülkenin bağımsızlık ve güvenliğini
sağlamlaştırır.
Madde 11 : Devlet örgütleri ve devlet görevlileri Marksizm-Leninizm-Mao Tsé-toung Düşüncesini ciddiyetle
incelemeli, proletarya siyasetini kesinlikle hakim kılmalı, bürokrasiye karşı
savaşmalı, kitlelerle sıkı ilişkiler sürdürmeli ve halka canla başla hizmet
etmelidirler. Her düzeydeki kadrolar, kolektif üretici çalışmaya
katılmalıdırlar.
Devletin her
organı, etkin ve basit yönetim ilkesini uygulamalıdır. Her devlet organının
yönetici kadrosu, yaşlılar, orta yaşlılar ve gençlerin üçlü birliğinden
oluşmalıdır.
Madde 12 : Proletarya bütün kültür alanları dahil
olmak üzere üst yapıda burjuvaziye karşı kesin diktatörlük uygulamalıdır,
kültür ve eğitim, sanat ve edebiyat, beden eğitimi, sağlık hizmetleri ve
bilimsel araştırma çabaları hep proletarya siyasetine hizmet etmeli, işçilere,
köylülere ve askerlere hizmet etmeli ve üretici çalışma ile birleştirilmelidir.
Madde 13 : Serbestçe konuşmak görüşleri tam olarak
ortaya sermek, büyük tartışmalara girişmek ve duvar afişleri yazmak, sosyalist
devrimi devam ettirmenin halk kitleleri tarafından yaratılan yeni biçimlerdir.
Devlet, hem demokrasinin hem merkeziyetçiliğin, hem disiplinin, hem hürriyetin,
hem irade birliğinin hem de kişisel gönül rahatlığı ve canlılığın bulunduğu bir
siyasi ortam yaratmak amacıyla kitlelerin bu biçimleri kullanma hakkını teminat
altına alacaktır. Ve böylece, Çin Komünist Partisi’nin devlet üzerindeki
önderliğini ve proletarya diktatörlüğünü sağlamlaştırmasına yardım edecektir.
Madde 14 : Devlet sosyalist sistemi korur, bütün ihanet
faaliyetlerini ve karşı devrimci faaliyetleri bastırır ve bütün hainlerle
karşı-devrimcileri cezalandırır.
Devlet, toprak
ağalarını, zengin köylüleri, gerici kapitalistleri ve diğer kötü unsurları
kanuna uygun olarak belirli süreler dahilinde siyasal haklardan mahrum eder ve
aynı zamanda çalışma yoluyla düzelmelerini
ve emeğiyle geçinen, kanunlara itaatkar yurttaşlar haline gelmelerini sağlamak
amacıyla onlara hayatlarını kazanma fırsatını verir.
Madde 15 : Çin Halk Kurtuluş Ordusu ve halk milisleri,
işçi ve köylülerin Çin Komünist Partisi önderliğindeki öz silahlı güçleridir.
Onlar, bütün milliyetlerden halkın silahlı güçleridir.
Çin Komünist
Partisi Merkez Komitesi Başkanı, ülkenin silahlı güçlerinin komutanıdır.
Çin Halk
Kurtuluş Ordusu her zaman savaşçı bir güçtür ve aynı zamanda bir çalışma ve
üretim gücüdür.
Çin Halk
Cumhuriyeti silahlı güçlerinin görevi, sosyalist devrimin ve sosyalist inşanın
kazançlarını korumak, devletin egemenliğini, toprak bütünlüğünü ve güvenliğini
savunmak ve emperyalizmin, sosyal-emperyalizmin ve uşaklarının saldırı ve
yıkıcılığına karşı tetikte bulunmaktır.
İKİNCİ BÖLÜM
DEVLETİN YAPISI
I. Kısım: Milli Halk
Meclisi
Madde
16 : Milli Halk Meclisi, Çin
Komünist Partisinin önderliğindeki en yüksek iktidar organıdır.
Milli Halk
Meclisi, eyaletlerin, özerk bölgelerin, doğrudan doğruya merkezi hükümete bağlı
belediyelerin ve Halk Kurtuluş Ordusunun seçtiği temsilcilerden oluşur.
Gerektiğinde, belli sayıda yurtsever şahsiyet özel olarak temsilci olmaya davet
edilebilir.
Milli Halk
Meclisi beş yıllık bir dönem için seçilir. Özel şartlar altında görev süresi
uzatılabilir.
Milli Halk
Meclisi her yıl bir oturum yapar. Gerektiğinde oturum öne alınabilir veya
ertelenebilir.
Madde 17 :
Milli Halk Meclisinin görev ve yetkileri şunlardır; Anayasayı
değiştirmek kanun yapmak; Çin Komünist Partisi Merkez Komitesinin teklifi
üzerine Devlet Konseyi Başbakanını ve üyelerini atamak ve değiştirmek; milli
iktisadi planı, devlet bütçesini ve nihai devlet hesaplarını onaylamak; ve
Milli Halk Meclisinin gerekli göreceği bu tür başka görev ve yetkileri
kullanmak.
Madde 18 :
Milli Halk Meclis Daimi Komitesi, Milli Halk Meclisinin sürekli
organıdır. Görev ve yetkileri şunlardır: Milli Halk Meclisini toplamak;
kanunları yorumlamak, kararnameler çıkarmak; yabancı ülkelere tam yetkili
temsilciler yollamak ve geri çağırmak; yabancı diplomatik görevlileri kabul
etmek; yabancı devletlerle yapılan anlaşmaları onaylamak ve feshetmek; ve Milli
Halk Meclisinin kendisine vereceği bu tür başka görev ve yetkileri kullanmak.
Milli Halk
Meclisi Daimi Komitesi, Başkan, Başkan Yardımcıları ve diğer üyelerden oluşur.
Bunların tümü Milli Halk Meclis tarafından seçilir ve görevden alınabilir.
II. Kısım: Devlet
Konseyi
Madde 19 : Devlet Konseyi, Merkezi Halk Hükümetidir.
Devlet Konseyi, Milli Halk Meclisi ve onun Daimi Komitesine karşı sorumludur.
Ve ona hesap verir.
Devlet Konseyi,
Başbakan, Başbakan Yardımcıları, bakanlar ve Komisyon Başkanı bakanlardan
oluşur.
Madde 20 :
Devlet Konseyinin görev ve yetkileri şunlardır: İdari tedbirleri tespit
etmek ve Anayasaya, kanunlara ve kararnamelere uygun karar ve emirler vermek;
ülke çapında, bakanlıkların, komisyonların ve çeşitli düzeylerdeki mahalli
devlet organlarının çalışmalarında birleşik önderlik uygulamak; milli iktisadi
planı ve devlet bütçesini hazırlamak ve uygulamak; devletin idari işlerini
yönetmek; ve milli Halk Meclisinin veya onun daimi komitesinin kendisine
vereceği bu tür başka görev ve yetkileri kullanmak.
I.Kısım: Çeşitli
Düzeylerdeki Mahalli Halk Meclisleri ve Mahalli Devrimci Komiteler
Madde 21 : Çeşitli düzeylerdeki mahalli halk meclisleri
mahalli iktidar organlarıdır. Eyaletlerdeki ve doğrudan doğruya merkezi
hükümete bağlı belediyelerdeki halk meclisleri beş yıllık bir dönem için
seçilirler. İl, şehir ve ilçelerdeki halk meclisleri üç yıllık bir dönem için
seçilirler, Köy halk komünleri ve kasabalardaki halk meclisleri iki yıllık bir
dönem için seçilirler.
Madde : 22 : Çeşitli düzeylerdeki mahalli devrimci
komiteler, mahalli halk meclislerinin sürekli organlarıdır ve aynı zamanda
çeşitli düzeylerdeki mahalli halk hükümetleridirler.
Mahalli devrimci
komiteler, bir başkan, başkan yardımcıları ve diğer üyelerden oluşurlar.
Bunların tümü o düzeydeki halk meclisleri tarafından seçilir ve onlar
tarafından geri çekilebilirler. Seçilmeleri veya geri çekilmeleri bir üst
düzeydeki iktidar organının inceleme ve onayına sunulur.
Mahalli devrimci
komiteler, o düzeydeki halk meclislerine ve bir üst düzeydeki iktidar organına
karşı sorumludurlar ve onlara hesap verirler.
Madde : 23 : Çeşitli düzeylerdeki mahalli halk meclisleri
ve onlar tarafından seçilen mahalli devrimci komiteler kendi bölgelerinde kanun
ve kararnamelerin uygulanmasını sağlarlar; kendi bölgelerinde sosyalist devrime
ve sosyalist inşaya önderlik ederler; mahalli iktisadi planları, bütçeleri ve
nihai hesapları inceleyip onaylarlar; devrimci düzeni sürdürürler ve
yurttaşların haklarını korurlar.
IV. Kısım: Milli Özerk
Bölgelerin Kendi Kendini Yönetim Organları
Madde : 24 : Özerk bölgelerin, özerk illerin ve özerk
ilçelerin tümü, milli özerk bölgelerdir; bunların kendi kendini yönetim
organları, Anayasa’nın İkinci Bölümünün III. Kısmında belirtilen mahalli iktidar
organlarının görev ve yetkilerini kullanmanın yanı sıra, kendi yetkileri
dahilinde kanunun gösterdiği şekilde özerklik uygulayabilirler.
Devletin daha
yüksek organları, milli özerk bölgelerin kendi kendini yönetim organlarının
özerklik uygulamasını tamamen teminat altına alırlar ve sosyalist devrimi ve
sosyalist inşayı yürütmede azınlık milliyetlerini faal bir şekilde
desteklerler.
V. Kısım: Yargı
Organları ve Savcılık Organları
Madde : 25 : Yargı yetkisini, Yüksek Halk Mahkemesi, çeşitli
düzeylerdeki mahalli halk mahkemeleri ve özel halk mahkemeleri kullanır. Halk
mahkemeleri, o düzeydeki halk meclislerine ve onların sürekli organlarına karşı
sorumludurlar. Halk mahkemelerinin başkanları, o düzeydeki halk meclislerinin
sürekli organları tarafından seçilir ve gene onlar tarafından geri
çekilebilirler.
Savcılık
organlarının görev ve yetkileri, çeşitli düzeylerdeki kamu güvenliği organları
tarafından kullanılır.
Savcılık
çalışmalarında ve davaların yargılanmasında kitle çizgisi uygulanmalıdır.
Önemli, karşı-devrimci suçların yargılanması sırasında kitleler tartışmak ve
eleştirmek üzere seferber edilmelidir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
YURTTAŞLARIN TEMEL HAK VE GÖREVLERİ
Madde : 26 : Yurttaşların temel hak ve görevleri, Çin
Komünist Partisinin önderliğini desteklemek, sosyalist sistemi desteklemek ve
Çin Halk Cumhuriyeti Anayasasına ve kanunlarına uymaktır.
Anayurdu savunmak
ve saldırıya karşı direnmek her yurttaşın yüce görevidir. Kanunda düzenlenen
askerlik hizmetini yerine getirmek, yurttaşların şerefli yükümlülüğüdür.
Madde : 27 : Kanun tarafından bu haklarından mahrum
edilmiş kişiler dışında, 18 yaşını doldurmuş her yurttaş seçme ve seçilme
hakkına sahiptir.
Yurttaşlar
çalışma ve eğitim görme hakkına sahiptirler. Emekçi halk, dinlenme hakkına ve
yaşlılık, hastalık veya maluliyet halinde maddi yardım görme hakkına sahiptir.
Yurttaşlar
kanunların çiğnenmesi veya görev ihmali konularında, bir devlet organında
çalışan herkes hakkında her düzeydeki devlet organlarına sözlü veya yazılı
şikayette bulunma hakkına sahiptirler. Hiç kimse böyle şikayetlerin yapılmasını
geciktirmeye, engellemeye veya buna karşı misillemede bulunmaya
kalkışmayacaktır.
Kadınlar her
alanda erkeklerle eşit haklara sahiptirler.
Devlet, evliliği,
aileyi ve ana ile çocuğunu korur.
Devlet yabancı
ülkelerdeki Çinlilerin meşru hak ve menfaatlerini korur.
Madde : 28
: Yurttaşlar söz,
haberleşme, basın, toplanma, dernek kurma, gösteri ve yürüyüş yapma
hürriyetlerine; grev yapma hürriyetine; dini inanç hürriyetine; dini
inançsızlık hürriyetine; ve tanrıtanımazlığın propagandasını yapma hürriyetine
sahiptirler.
Yurttaşların
kişi ve mesken özgürlüğü dokunulmazdır. Hiçbir yurttaş, bir halk mahkemesinin
kararı veya bir kamu güvenliği organının onayı olmaksızın tutuklanamaz.
Madde : 29
: Çin Halk
Cumhuriyeti, haklı bir davayı savunduğu için devrimci hareketlere katıldığı
için veya bilimsel faaliyetlerde
bulunduğu için baskıya uğrayan yabancı tabiyetli herkese yerleşme hakkı tanır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
MİLLİ BAYRAK
- MİLLİ AMBLEM VE BAŞKENT
Madde : 30
: Milli bayrak,
kırmızı zemin üzerinde beş yıldız taşır.
Milli
amblem: Ortada, beş yıldız tarafından
aydınlatılan Tien An Men ve etrafında, buğday başaklarıyla bir dişli çark.
Başkent
Pekin’dir.
