MUHAMMET’İN
ALLAH ADLI PUTU
ÖYLE LAYIK GÖRMÜŞ
ALLAH ADLI PUTU
ÖYLE LAYIK GÖRMÜŞ
MUHAMMET’E ÇİNGENE CARİYEDEN ÇOCUK
“… Peygamber (s.a.v)’in Hatice’den
sonra evlendiği hiçbir kadından çocuğu olmamıştı. Fakat kızının
ölümünden kısa bir süre sonra, onun tekrar baba olacağı ortaya çıktı.
Kıpti cariyesi Mariya bir çocuk bekliyordu. Medineliler Peygamber (s.a.v.)’in onu çok sevdiğini bildikleri ve onu sevindirmek istedikleri için zaten Mariya’ya
çok iyi davranıyorlardı. Bu haberi duymalarıyla ona besledikleri sevgi
ve ilgi iki katına çıktı.” Martin Lings (Siracettin Ebubekir), Hz. Muhammet’in Hayatı, s.325, İnsan Yayınları Nisan 2006
MUHAMMET’E GELEN HEDİYE: MARİYA
Muhammet’in Mısır kralı Mukavkıs’ı
İslam’a davet etmesi kralda korkuya yol açmıştı. Muhammet’i yumuşatmak
için ona altın, kumaş bir erkek köle ve Mısırlı iki kızkardeş olan Mariya ve Sirin’i hediye olarak gönderir. Muhammet kadın düşkünü biri olduğundan Mariya’yı kendine kadın olarak alır. Hayatı boyunca (63 yaşına kadar) 14 kadınla ardı ardına evlenmiş olan Muhammet’in iki karısı Yahudi diğerleri Arap’tır köle-cariye Mariya ise Kıpti’dir.
“Mısır kralı yüz ölçek altın, yirmi tane iyi kumaştan elbise, katır,
dişi at ve iki Kıpti Hristiyan cariye ile birlikte bir de yaşlı harem
ağasından oluşan zengin bir hediye göndermişti. Adları Mariya ve Sirin olan kızlar kardeştiler. (Mariya, Muhammet’in
63 yaşında ölümünden altı yıl sonra 30 yaşındayken ölmüştür. - ayrıca
13 eşinin dışında 14 kadınla nikahlanıp boşanmış, 4 kadınla mehir
parasını ödemediği için nikahlı sayılmamış, 8 kadınla sözlenmiştir. Ve
pek çok cariyesi-kölesi olmuştur. TB) Ve ikisi de güzeldi. Fakat Mariya daha da güzeldi. Peygamber (s.a.v.) onun güzelliğine hayran oldu. Sirin’i Hasan İbn Sabit (r.a.)’e verip Mariya’yı
Mescit’e bitişik odası yapılmadan önce Safiye (r.a.)’nin oturduğu eve
yerleştirdi. Gece ve gündüz onu ziyaret ediyordu. Fakat Peygamber
(s.a.v.)’in eşleri o kadar kıskançlık gösterdiler ki cariye çok mutsuz
oldu. Bu nedenle Peygamber (s.a.v.) onu Yukarı Medine’de bir eve
yerleştirdi. Ayşe (r.a.) ve diğer eşler ile ilk başta memnun
olmuşlardı, fakat bir süre sonra hiçbir şeyin değişmediğini fark
ettiler. Çünkü Peygamber (s.a.v.) Mariya (r.a.) yaptığı
ziyaretleri azaltmamıştı. Hatta yolun uzaklığı nedeniyle diğer
eşlerinden daha uzun süreler ayrı kalıyordu.” (Age, s.314)
MUHAMMET’İN KÖLELERİ
14 Şubat 2007
Bu aşağıdaki liste ağırlıklı olarak Prof. Dr. Celal Yeniçeri'nin "Hz.Muhammet ve Yaşadığı Hayat"
isimli kitabından derlenmiştir. Doğrusunu söylemek gerekirse böyle bir
listeyi bu kadar derli toplu bir şekilde başka bir kaynakta (Tabii 2. el
kaynak olarak) bulmak mümkün değil. Bu yüzden bu çalışma bence takdire
şayandır kendisini tebrik ederim. Yorum kısımları bana aittir ve bazı
ufak eklemelerim de olmuştur zaten okuduğunuz da bunu fark edeceksiniz.
Kadın köleleri (Cariyeleri)
1-- Emetullah: Sadece hizmetçi olarak gösteriliyor
2-- Ümeyme : Muhammet'in abdest alma işlerine bakıyor
3-- Bereket (Ümm-ü Eymen) : Muhammet'e babasından miras olarak kalmış ve ona dadılık yapmış. Muhammed onu Zeyd b. Harise ile evlendirmiş ve ondan Üsame'yi doğurmuştur. İlginç olan Ümmü Eymen'in Zeyd ile evlendiğinde oldukça yaşlı olmasına rağmen ondan bir çocuk dünyaya getirmesi. Zeyd yaşlı hanımı Ümmü Eymen'den nasıl bir çocuk yaptı anlamak mümkün değil. Çünkü Ümmü Eymen Muhammet'e dadılık yapmış . Muhammet onun için "annemden sonraki annem" demiş. Zeyd Muhammet'in üvey oğlu, Ümmü Eymen'de annesi gibi kabul ettiği baba mirası köle-dadısı. Aradaki yaş farkı had safhada...
4-- Hadra : Hakkında fazla bilgi yok. Azat edildiği söyleniyor
5-- Huleysa: Muhammet'in hanımı Hafsa'nın mevlâsı (bu kelime bazı yerde köle bazı yerde azadlı köle veya hizmetçi, sırdaş, dost vb. anlamlar veriyor)
6-- Havle: Muhammet'in hizmetçisi (evinini süpürüyormuş)
7-- Rezine (veya Ruzeyne): Muhammet'in Hayber'de ganimet olarak esir alıp evlendiği Yahudi asıllı eşi Safiyye'ye ait. Birinci sıradaki Emetullah'ın annesi aynı zamanda.
8-- Radva: Hakkında bilgi yok sadece isim olarak geçmiş
9-- Saibe: Bilgi yok..
10--Sedise: Hafsa'ya ait olduğu söyleniyor
11--Sellâme : Muhammet'in cariyelerinden Mariya'dan olan oğlu İbrahim'e dadılık yapmış
12--Selmâ: Muhammet'in bir defada azad ettiği dört kölesinden birisi. İbn-i Kesir'e göre aile içinde önemli bir yeri varmış. İyi bir aşçıymış ve Muhammet ile çarşıya da çıkarmış. Hakkında geniş bilgi var ama burada yazmaya gerek yok.
13--Şirin el-Kopti: Muhammet'in çocuk yaptığı cariye Mariya'nın kızkardeşi. Mısır kralı Muvakkıs tarafından hediye olarak gönderildi. Muhammet de onu ünlü şairi Hasan b. Sabit'e hediye olarak vermiş.
14--Unkûde: Ayşe'ye ait bir cariye
15--Meymune bint Sad: Muhammet'in azadlı cariyelerinden. Pek çok hadis rivayet etmiş
16--Meymune bint Uneyse : Muhammet'in azadlı cariyelerinden
17--Dumayra : Muhammet'in bir defada azat ettiği dört kölesinden birisi.
18--Ümm-ü Ayyaş: Muhammet onu Osman ile evlendirdiği kızına vermiş.
19- Meymune b. Ebi Abis: Bilgi yok
20--Marya el-Kopti (zevce cariye): Mısır kralı Muvakkıs tarafından hediye edildi. Muhammed'in zevce-cariyesi ondan bir çocuğu oldu adı İbrahim.
21- Nefise (zevce-cariye): Muhammet bir ara Zeyneb'ten üç aylığına ilişkiyi kesiyor. Üç ay sonra onunla barışınca Zeynep kendisine bu cariyeyi hediye ediyor. Bu cariyenin güzelliğinden dolayı Muhammet ona "nefis" anlamına gelen "nefise" (yani 'nefis'in dişil olanı) ismi veriyor. Muhammet onu cinsel amaçlı olarak da kullanıyordu.
22- Cemile (zevce-cariye): Bir harpte ganimet olarak hissesine düşüyor ama hangi harp olduğu belli değil imiş (Bence Kureyza esirleri arasındaydı) Muhammet onu da cinsel ihtiyaçları için kullanıyordu. Tarihçiler bu konuda ittifak etmişlerdir.
Not 1: Kureyza baskınında Muhammet Kureyza kabilesinin erkeklerinin boyunlarını vurdurmuş kadınlarınıda esir almıştı. Muhammet’in payına 1/5 humus hissesi olarak 150-200 civarında kadın ve çocuk ganimet olarak düşmüş Muhammet de onları Şam esir pazarında sattırıp onların parasıyla savaş için at ve silah almıştır. (Not: Anneler ve çocukları ayrı ayrı satılmış ve çocuklar hem annesiz bırakılmış hem de köle olarak meçhul bir yaşama itilmiştir; akîbetleri bilinmemektedir. Zannımca ufak yaştaki kız çocukları yeni sahiplerinin cinsel istismarına uğramıştır.)
Not 2: Kureyza'da esir alınan Reyhane'yi bu listeye dahil etmedim çünkü onu Muhammet'in hanımları listesinde Tabii Reyhane'nin cariye olarak mı kaldığı yoksa Muhammed'in hanımı mı olduğu daima tartışmalı bir konu olmuştur. Prof. Dr. Celal Yeniçeri onu zevce-cariye olarak değerlendirmiş.
Erkek köleleri
1-- Usâme: Zeyd'in oğlu. Bu listeye dahil edilmeyebilir. (Prof. Celal Yeniçeri almış) tabii Zeyd yaşlı hanımı Ümmü Eymen'den nasl bu çocuğu yaptı anlamak mümkün değil. Muhammed son günlerinde Usame'yi İslam orduları başkomutanlığına getirdiğinde yaşı 18-19 idi.
2-- Eslem: Gazvelerde Muhammet'in eşyalarını taşıyormuş.
3-- Enese b. Ziyad: Bedir ve Uhud harbinde Muhammet'in mevlası olarak yeralmış
4-- Eymen : Ümmü Eymen'in oğlu Usame'nin anadan bir kardeşi. Muhammet'in abdest suyunu hazırlarmış. Hüneyn savaşında ölmüş
5-- Bâzam : Bilgi yok. Adı Tahman olarak da geçiyormuş
6-- Sevbân: Seferde olsun pazarda olsun Muhammet'in yanından hiç ayrılmazmış. Daha sonra Humus şehrine yerleşmiş ve Hicri 54 yılında orada vefat etmiş.
7-- Huneyn: O da Muhammet'in abdest alma işlerine yardımcı olur ve su temin edermiş. Ondan kalan suyu da sahabeye takdim edermiş.
8-- Zekvân: Bilgi yok..
9-- Râfi (Ebu Râfi): Muhammet'in Benü Nadir arazilerindeki kahyası olarak görev yapmış. Muhammet’e turfanda meyve ve sebzeyi buradan o getirirmiş
10- Rebâh: Muhammet'i ziyaret edenlerle ilgilenirmiş.
11- Ruveyfa: Kendisi hakkında bilgi yok.
12- Zeyd b. Harise: Çok aşina olduğumuz bir isim. Kuran'da bile ismi geçiyor. Muhammet'in hanımı Zeynep'i aldıktan sonra sürekli komutan olarak sefere çıkarttığı eski kölesi, sonraki üvey oğlu ve başkumandanı
13-- Zeyd Ebu Yesâr : Bilgi yok
14-- Sefîne: Muhammed'n hanımı Ümmü Seleme'nin kölesi. Asıl adı Mehran. Muhammet'e hizmet etmesi şartı ile Ümmü Seleme onu azad etmiş. Gazve ve seriyyelerde eşyaları onun sırtına yüklerlermiş.
15-- Selmanu'l Farisi: Muhammet onu ehl-i beytine dahil etmiş. Hendek savaşında hendek kazılması önerisi ondan gelir. Oldukça ünlü bir isimdir. Her yerde detaylı bilgi bulabilirsiniz.
16-- Şakrân : Muhammet’e babasından miras olarak kalmıştır. Mureysi (Ben-i Mustalık) gazvesinde elde edilen ganimetlerden yolda dökülenleri toplamakla görevlendirilmiş.
17-- Dumayra: Cahilliye öneminde köle yapılmış. Muhammet onu satın alıp azad etmiş.
18-- Tahmân (Mervan): Muhammet'in Hayber'deki arazilerine bakan kahya-kölesi
19-- Ubeyd: Bilgi yok
20-- Fadâle Yemani: İsmi İbn Hazm tarafından halife II. Ömer için hazırlanan listede geçiyormuş.
21-- Kafîz: Bilgi yok
22-- Kirkere: Savaşlarda Muhammet'in eşyalarını taşıyormuş. Ganimetlerden elbise çaldığı için Muhammet tarafından cehennemlik olarak etiketlenmiş. Sahih hadis kaynaklarında geçer bu olay.
23-- Keysan: Muhammet'in azadlı kölesi. Muhammet onu azat ettikten sonra mevlası olarak zekattan bir şey yiyemeyeceğini söylemiş.
24-- Mebur el-Kopti: Mısır kralı Mukavkıs’ın Muhammet'e hediye ettiği 3 kardeşten erkek olanı.
25-- Midam: Hayber ganimetlerinden mal aşırması nedeni ile Muhammet tarafından ölüm cezasına çarptırılmış ve cezası infaz edilmiştir.
26-- Nâfi: Bilgi yok
27-- Nufay: Cemel ve Sıffın harplerine katıldığı söyleniyor ama Muhammet'in yanındaki pozisyonu belli değil.
28-- Vâkıd: Bilgi yok
29-- Hürmüz Ebû Keysân: Bedir savaşına katılmış. Muhammet onu azat etmiş ve zekat malından yiyemeyeceğini söylemiş
30-- Hişâm: Bilgi yok
31- Yesâr: Gatafan ve Süleym harbi sırasında Muhammet'in eline geçmiş. Güzel namaz kıldığı için Muhammetonu azad etti. Muhammet'in zekat sürülerinin çobanlığını yapıyordu. Ureyne kabilesinden bazı kimseler tarafından gözleri oyularak vahşice öldürülmüş daha sonra da Muhammet onlara misilleme olarak aynı işleme tabi tutmuştur. (Not: Maide 33 ayetinin bu olay nedeni ile indiği (!) söylenir)
32-- Ebû el-Hamrâ: Muhammet'in hizmetçisi olarak geçiyor ama ne hizmetinde bulunduğu belirtilmiyor.
33-- Ebû Seleme: Muhammet'in çobanı
34-- Ebû Safiyye : Bilgi yok
35- Ebû Dumayra: Daha önce adı geçen Dumayra'nın babası. Cahilliye döneminde köle yapılmış ve daha sonra Muhammet tarafından satın alınmıştır. Muhammet daha sonra onu ehl-i beytine almıştır.
36- Ebû Ubeyde : Azatlı köle. Ahçılık yapıyormuş
37-- Ebû Asîb: Azatlı köle olarak geçiyor.
38-- Ebû Kebşe Süleym el-Enmârî: Uhud ve sonraki diğer harplere katılmış. Muhammed'den çokca hadis rivayet etmiş.
39-- Ebû Muveyhibe: Ben-i Mustalık gazvesinde Ayşe'nin devesini sürenlerden. Zannımca o da Ayşe'nin kölesi idi. Muhammet onu daha sonra azad etmiştir.
Hürlerden hizmetçileri
1--Enes b. Malik
2--Esla b. Şerîk
3--Esma b. Harise
4--Bukeyra
5--Bilal b. Rebâh el Habeşî
6--Habbe ve Sevâ
7--Zu-Mıhmar
8--Rabî'a b. Ka'b el-Eslemi
9--Sa'd
10--Abdullah Revâha
11--Abdullah b. Mesûd
12--Ukbe b. Âmir
13--Kays b. Sa'd
14--Mugîra b. Şu'be
15--Mikdâd b. Esved
16--Mûhacir
17--Ebu's-Sehm
18- Ebu Bekr : İlginç ama İbn Kesir onu da Muhammet'in hizmetçisi olarak göstermiş
Not: Bu yukarıdaki "hür hizmetçiler"le ilgili bilgilere girmiyorum istediğiniz kadar çok bilgiyi internette bulabilirisiniz
Toplam: 22 + 39 + 18 = 79 köle
Bu konuda en geniş bilgi İbn Seyyidi'n-Nas (Seyiddünnas)'da. Toplam 53 erkek köle 15 cariye ve 18 sahabelerden hür hizmetçi ismi geçiyormuş. (Bu bilgi Arif Tekin'de geçiyor)
İbn-i Kesir'in (el-sira) siretinde de Muhammet'in kölelerinin 40 kadarının ismi hayat hikayesi dahil verilmekteymiş.
İbnu'l Kayyum da ise 45 köle ismi geçiyormuş.
İbn Sad (ö. 230) ise sadece 17 köleden bahsediyormuş.
Ayrıca;
Hammâd (ö 267 h. )---Teriketû'n Nebi
Hakim-Müstedrek
Moğultay-el-İşare
İbnu'l Cevzi-Telkih bu konuda kaynaklar arasında.
Kadın köleleri (Cariyeleri)
1-- Emetullah: Sadece hizmetçi olarak gösteriliyor
2-- Ümeyme : Muhammet'in abdest alma işlerine bakıyor
3-- Bereket (Ümm-ü Eymen) : Muhammet'e babasından miras olarak kalmış ve ona dadılık yapmış. Muhammed onu Zeyd b. Harise ile evlendirmiş ve ondan Üsame'yi doğurmuştur. İlginç olan Ümmü Eymen'in Zeyd ile evlendiğinde oldukça yaşlı olmasına rağmen ondan bir çocuk dünyaya getirmesi. Zeyd yaşlı hanımı Ümmü Eymen'den nasıl bir çocuk yaptı anlamak mümkün değil. Çünkü Ümmü Eymen Muhammet'e dadılık yapmış . Muhammet onun için "annemden sonraki annem" demiş. Zeyd Muhammet'in üvey oğlu, Ümmü Eymen'de annesi gibi kabul ettiği baba mirası köle-dadısı. Aradaki yaş farkı had safhada...
4-- Hadra : Hakkında fazla bilgi yok. Azat edildiği söyleniyor
5-- Huleysa: Muhammet'in hanımı Hafsa'nın mevlâsı (bu kelime bazı yerde köle bazı yerde azadlı köle veya hizmetçi, sırdaş, dost vb. anlamlar veriyor)
6-- Havle: Muhammet'in hizmetçisi (evinini süpürüyormuş)
7-- Rezine (veya Ruzeyne): Muhammet'in Hayber'de ganimet olarak esir alıp evlendiği Yahudi asıllı eşi Safiyye'ye ait. Birinci sıradaki Emetullah'ın annesi aynı zamanda.
8-- Radva: Hakkında bilgi yok sadece isim olarak geçmiş
9-- Saibe: Bilgi yok..
10--Sedise: Hafsa'ya ait olduğu söyleniyor
11--Sellâme : Muhammet'in cariyelerinden Mariya'dan olan oğlu İbrahim'e dadılık yapmış
12--Selmâ: Muhammet'in bir defada azad ettiği dört kölesinden birisi. İbn-i Kesir'e göre aile içinde önemli bir yeri varmış. İyi bir aşçıymış ve Muhammet ile çarşıya da çıkarmış. Hakkında geniş bilgi var ama burada yazmaya gerek yok.
13--Şirin el-Kopti: Muhammet'in çocuk yaptığı cariye Mariya'nın kızkardeşi. Mısır kralı Muvakkıs tarafından hediye olarak gönderildi. Muhammet de onu ünlü şairi Hasan b. Sabit'e hediye olarak vermiş.
14--Unkûde: Ayşe'ye ait bir cariye
15--Meymune bint Sad: Muhammet'in azadlı cariyelerinden. Pek çok hadis rivayet etmiş
16--Meymune bint Uneyse : Muhammet'in azadlı cariyelerinden
17--Dumayra : Muhammet'in bir defada azat ettiği dört kölesinden birisi.
18--Ümm-ü Ayyaş: Muhammet onu Osman ile evlendirdiği kızına vermiş.
19- Meymune b. Ebi Abis: Bilgi yok
20--Marya el-Kopti (zevce cariye): Mısır kralı Muvakkıs tarafından hediye edildi. Muhammed'in zevce-cariyesi ondan bir çocuğu oldu adı İbrahim.
21- Nefise (zevce-cariye): Muhammet bir ara Zeyneb'ten üç aylığına ilişkiyi kesiyor. Üç ay sonra onunla barışınca Zeynep kendisine bu cariyeyi hediye ediyor. Bu cariyenin güzelliğinden dolayı Muhammet ona "nefis" anlamına gelen "nefise" (yani 'nefis'in dişil olanı) ismi veriyor. Muhammet onu cinsel amaçlı olarak da kullanıyordu.
22- Cemile (zevce-cariye): Bir harpte ganimet olarak hissesine düşüyor ama hangi harp olduğu belli değil imiş (Bence Kureyza esirleri arasındaydı) Muhammet onu da cinsel ihtiyaçları için kullanıyordu. Tarihçiler bu konuda ittifak etmişlerdir.
Not 1: Kureyza baskınında Muhammet Kureyza kabilesinin erkeklerinin boyunlarını vurdurmuş kadınlarınıda esir almıştı. Muhammet’in payına 1/5 humus hissesi olarak 150-200 civarında kadın ve çocuk ganimet olarak düşmüş Muhammet de onları Şam esir pazarında sattırıp onların parasıyla savaş için at ve silah almıştır. (Not: Anneler ve çocukları ayrı ayrı satılmış ve çocuklar hem annesiz bırakılmış hem de köle olarak meçhul bir yaşama itilmiştir; akîbetleri bilinmemektedir. Zannımca ufak yaştaki kız çocukları yeni sahiplerinin cinsel istismarına uğramıştır.)
Not 2: Kureyza'da esir alınan Reyhane'yi bu listeye dahil etmedim çünkü onu Muhammet'in hanımları listesinde Tabii Reyhane'nin cariye olarak mı kaldığı yoksa Muhammed'in hanımı mı olduğu daima tartışmalı bir konu olmuştur. Prof. Dr. Celal Yeniçeri onu zevce-cariye olarak değerlendirmiş.
Erkek köleleri
1-- Usâme: Zeyd'in oğlu. Bu listeye dahil edilmeyebilir. (Prof. Celal Yeniçeri almış) tabii Zeyd yaşlı hanımı Ümmü Eymen'den nasl bu çocuğu yaptı anlamak mümkün değil. Muhammed son günlerinde Usame'yi İslam orduları başkomutanlığına getirdiğinde yaşı 18-19 idi.
2-- Eslem: Gazvelerde Muhammet'in eşyalarını taşıyormuş.
3-- Enese b. Ziyad: Bedir ve Uhud harbinde Muhammet'in mevlası olarak yeralmış
4-- Eymen : Ümmü Eymen'in oğlu Usame'nin anadan bir kardeşi. Muhammet'in abdest suyunu hazırlarmış. Hüneyn savaşında ölmüş
5-- Bâzam : Bilgi yok. Adı Tahman olarak da geçiyormuş
6-- Sevbân: Seferde olsun pazarda olsun Muhammet'in yanından hiç ayrılmazmış. Daha sonra Humus şehrine yerleşmiş ve Hicri 54 yılında orada vefat etmiş.
7-- Huneyn: O da Muhammet'in abdest alma işlerine yardımcı olur ve su temin edermiş. Ondan kalan suyu da sahabeye takdim edermiş.
8-- Zekvân: Bilgi yok..
9-- Râfi (Ebu Râfi): Muhammet'in Benü Nadir arazilerindeki kahyası olarak görev yapmış. Muhammet’e turfanda meyve ve sebzeyi buradan o getirirmiş
10- Rebâh: Muhammet'i ziyaret edenlerle ilgilenirmiş.
11- Ruveyfa: Kendisi hakkında bilgi yok.
12- Zeyd b. Harise: Çok aşina olduğumuz bir isim. Kuran'da bile ismi geçiyor. Muhammet'in hanımı Zeynep'i aldıktan sonra sürekli komutan olarak sefere çıkarttığı eski kölesi, sonraki üvey oğlu ve başkumandanı
13-- Zeyd Ebu Yesâr : Bilgi yok
14-- Sefîne: Muhammed'n hanımı Ümmü Seleme'nin kölesi. Asıl adı Mehran. Muhammet'e hizmet etmesi şartı ile Ümmü Seleme onu azad etmiş. Gazve ve seriyyelerde eşyaları onun sırtına yüklerlermiş.
15-- Selmanu'l Farisi: Muhammet onu ehl-i beytine dahil etmiş. Hendek savaşında hendek kazılması önerisi ondan gelir. Oldukça ünlü bir isimdir. Her yerde detaylı bilgi bulabilirsiniz.
16-- Şakrân : Muhammet’e babasından miras olarak kalmıştır. Mureysi (Ben-i Mustalık) gazvesinde elde edilen ganimetlerden yolda dökülenleri toplamakla görevlendirilmiş.
17-- Dumayra: Cahilliye öneminde köle yapılmış. Muhammet onu satın alıp azad etmiş.
18-- Tahmân (Mervan): Muhammet'in Hayber'deki arazilerine bakan kahya-kölesi
19-- Ubeyd: Bilgi yok
20-- Fadâle Yemani: İsmi İbn Hazm tarafından halife II. Ömer için hazırlanan listede geçiyormuş.
21-- Kafîz: Bilgi yok
22-- Kirkere: Savaşlarda Muhammet'in eşyalarını taşıyormuş. Ganimetlerden elbise çaldığı için Muhammet tarafından cehennemlik olarak etiketlenmiş. Sahih hadis kaynaklarında geçer bu olay.
23-- Keysan: Muhammet'in azadlı kölesi. Muhammet onu azat ettikten sonra mevlası olarak zekattan bir şey yiyemeyeceğini söylemiş.
24-- Mebur el-Kopti: Mısır kralı Mukavkıs’ın Muhammet'e hediye ettiği 3 kardeşten erkek olanı.
25-- Midam: Hayber ganimetlerinden mal aşırması nedeni ile Muhammet tarafından ölüm cezasına çarptırılmış ve cezası infaz edilmiştir.
26-- Nâfi: Bilgi yok
27-- Nufay: Cemel ve Sıffın harplerine katıldığı söyleniyor ama Muhammet'in yanındaki pozisyonu belli değil.
28-- Vâkıd: Bilgi yok
29-- Hürmüz Ebû Keysân: Bedir savaşına katılmış. Muhammet onu azat etmiş ve zekat malından yiyemeyeceğini söylemiş
30-- Hişâm: Bilgi yok
31- Yesâr: Gatafan ve Süleym harbi sırasında Muhammet'in eline geçmiş. Güzel namaz kıldığı için Muhammetonu azad etti. Muhammet'in zekat sürülerinin çobanlığını yapıyordu. Ureyne kabilesinden bazı kimseler tarafından gözleri oyularak vahşice öldürülmüş daha sonra da Muhammet onlara misilleme olarak aynı işleme tabi tutmuştur. (Not: Maide 33 ayetinin bu olay nedeni ile indiği (!) söylenir)
32-- Ebû el-Hamrâ: Muhammet'in hizmetçisi olarak geçiyor ama ne hizmetinde bulunduğu belirtilmiyor.
33-- Ebû Seleme: Muhammet'in çobanı
34-- Ebû Safiyye : Bilgi yok
35- Ebû Dumayra: Daha önce adı geçen Dumayra'nın babası. Cahilliye döneminde köle yapılmış ve daha sonra Muhammet tarafından satın alınmıştır. Muhammet daha sonra onu ehl-i beytine almıştır.
36- Ebû Ubeyde : Azatlı köle. Ahçılık yapıyormuş
37-- Ebû Asîb: Azatlı köle olarak geçiyor.
38-- Ebû Kebşe Süleym el-Enmârî: Uhud ve sonraki diğer harplere katılmış. Muhammed'den çokca hadis rivayet etmiş.
39-- Ebû Muveyhibe: Ben-i Mustalık gazvesinde Ayşe'nin devesini sürenlerden. Zannımca o da Ayşe'nin kölesi idi. Muhammet onu daha sonra azad etmiştir.
Hürlerden hizmetçileri
1--Enes b. Malik
2--Esla b. Şerîk
3--Esma b. Harise
4--Bukeyra
5--Bilal b. Rebâh el Habeşî
6--Habbe ve Sevâ
7--Zu-Mıhmar
8--Rabî'a b. Ka'b el-Eslemi
9--Sa'd
10--Abdullah Revâha
11--Abdullah b. Mesûd
12--Ukbe b. Âmir
13--Kays b. Sa'd
14--Mugîra b. Şu'be
15--Mikdâd b. Esved
16--Mûhacir
17--Ebu's-Sehm
18- Ebu Bekr : İlginç ama İbn Kesir onu da Muhammet'in hizmetçisi olarak göstermiş
Not: Bu yukarıdaki "hür hizmetçiler"le ilgili bilgilere girmiyorum istediğiniz kadar çok bilgiyi internette bulabilirisiniz
Toplam: 22 + 39 + 18 = 79 köle
Bu konuda en geniş bilgi İbn Seyyidi'n-Nas (Seyiddünnas)'da. Toplam 53 erkek köle 15 cariye ve 18 sahabelerden hür hizmetçi ismi geçiyormuş. (Bu bilgi Arif Tekin'de geçiyor)
İbn-i Kesir'in (el-sira) siretinde de Muhammet'in kölelerinin 40 kadarının ismi hayat hikayesi dahil verilmekteymiş.
İbnu'l Kayyum da ise 45 köle ismi geçiyormuş.
İbn Sad (ö. 230) ise sadece 17 köleden bahsediyormuş.
Ayrıca;
Hammâd (ö 267 h. )---Teriketû'n Nebi
Hakim-Müstedrek
Moğultay-el-İşare
İbnu'l Cevzi-Telkih bu konuda kaynaklar arasında.
